Skip to main content

De Boekenkast Van... stadsarcheoloog Arnold Carmiggelt

In onze serie 'De Boekenkast Van...' geven Rotterdammers vijf mooie, verrijkende, ontroerende en handige culturele tips. Stadsarcheoloog Arnold Carmiggelt bijt het spits af.

'Vanaf het moment dat ik kon lezen, heb ik mij met boeken omringd. Als kind bracht ik uren in de Openbare Bibliotheek door van Zwolle, de stad waar ik opgroeide. Ik was gefascineerd door de veelheid van onderwerpen waarover is geschreven en werd mij ervan bewust dat je kennis echt nodig hebt om ergens iets zinnigs over te kunnen zeggen. De bibliotheek gaf mij de illusie dat ik over al die kennis kon beschikken. Ik vond het een intellectuele snoepwinkel en goudmijn ineen, waarin ik telkens weer nieuwe lekkernijen en schatten ontdekte.
De Bibliotheek Rotterdam heeft mij gevraagd om een paar leestips te geven over de (Rotterdamse) archeologie. Ik begin met een goede inleiding over de Nederlandse archeologie:

1. 'Onder onze voeten. De archeologie van Nederland'

Van Evert van Ginkel en Leo Verhart. Twee collega’s van mij die met veel liefde schrijven over de talrijke, fascinerende onderwerpen uit mijn vak. Prachtig geïllustreerd ook!

2. 'Ontdekt! Vijftig jaar archeologie in Rotterdam en omgeving'

Archeologie Rotterdam (BOOR) publiceert regelmatig over de Rotterdamse archeologie, zowel in de vorm van wetenschappelijke rapporten als publieksvriendelijke uitgaven. Het beste overzicht van het “archeologisch verhaal” van Rotterdam en zijn omgeving is nog steeds het boek Ontdekt!, dat ik met Marco van Trierum schreef. Na een paar inleidende hoofdstukken openen wij vijftig vensters op het Rotterdamse verleden. Hierin maakt u kennis met vindplaatsen en vondsten van meer dan 10.000 jaar geleden. Maar we laten u ook meekijken bij de opgraving van de funderingen van het eerste Rotterdamse stoomgemaal uit het einde van de achttiende eeuw.

3. 'Groot Graafboek'

Een werkelijk fantastisch kinderboek over de Rotterdamse archeologie, geschreven en rijk geïllustreerd door Hans Post, Marjolein Haspels en Zohra Noordam. Een spannend en leerzaam verhaal over twee Rotterdamse kinderen, Fiep en Mees. Zij graven vlakbij de plek waar de Markthal komt, ontdekken van alles en graven (in hun droom?) zo diep dat ze zelfs in China uitkomen!

4. 'Timeline'

Van Michael Crichton. Hoewel ik veel waarde hecht aan kennis, houd ik ook van fictie. Dit spannende (science fiction) boek las ik jaren terug. Middeleeuwse archeologen doen verontrustende ontdekkingen in de Dordogne - meer vertel ik niet. Het boek is in het Nederlands vertaald (Tijdlijn) en in 2003 verfilmd (maar het boek vind ik veel beter).

5. 'Werk ohne Autor'

Door de jaren heen ben ik gaan inzien dat kennis betrekkelijk is. Veel “waarheden” zijn tijd- en cultuurgebonden. Het ligt er maar aan door welke bril je ergens naar kijkt en welke ideeën en voorkeuren je er zelf op nahoudt. Doordat je ouder wordt, kun je de werking van tijd op onder meer mensen en ideeën gaan waarnemen en kun je tot andere inzichten komen. Fascinerend! Het treedt ook op in de archeologiebeoefening en de geschiedwetenschap: de feiten blijven gelijk, maar de interpretatie ervan verandert met de tijd mee. Waar de werking van tijd ook mooi wordt getoond is in deze nieuwe film Werk ohne Autor. Het is het verhaal van een jongen die opgroeit in de buurt van Dresden, de nazi’s ziet komen, de oorlog doormaakt, kunstenaar wordt in de DDR en vlucht naar West-Duitsland. Hoewel sommige recensies kritisch zijn, raad ik u aan de film te gaan bekijken. Daarna kunt u voor uzelf bepalen wat de film met uw ideeën over die tijd gedaan heeft.


Over Arnold Carmiggelt

Arnold Carmiggelt (54 jaar) is stadsarcheoloog van Rotterdam en studeerde geschiedenis en archeologie met een bijvak filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen. In zijn boekenkast vind je veel boeken over deze onderwerpen.