Skip to main content

Bladmuziek in Bibliotheek Rotterdam

Onlangs vertelde Wibi Soerjadi dat hij in zijn jeugd vaak bladmuziek leende bij Bibliotheek Rotterdam. Dit inspireerde John Valk om een blog te schrijven over de voordelen van onze bladmuziekafdeling, ook in deze tijd van internet.

Onlangs was pianist Wibi Soerjadi te gast in het tv-programma Podium Witteman. Op onnavolgbaar subtiele wijze bracht hij een door Bach bewerkt deel uit een hoboconcert van Alessandro Marcello ten gehore. Op de vraag hoe hij zich als elfjarige zo snel had weten te ontwikkelen tot pianist van wereldformaat antwoordde hij onder andere dat hij, in de jaren 80, vaak naar Bibliotheek Rotterdam ging om daar zoveel mogelijk bladmuziek te lenen. Voor mij, in die jaren een startend bibliothecaris, vormde dit aanleiding om via deze blog een beeld te geven van de nog steeds bijzondere collectie bladmuziek van Bibliotheek Rotterdam en wat die collectie in deze tijd betekent van internet, digitale bronnen van bladmuziek voor de muzikant van nu.

Bladmuziek

Bibliotheek Rotterdam beschikt al sinds oudsher over een brede collectie bladmuziek en was één van de eerste openbare bibliotheken die zich in de jaren 70 ook ging richten op populaire muziek. In het streven naar 'volksverheffing paste tot die tijd vooral 'het aanbieden van klassieke muziek. Werd een boek in de oude bibliotheekvestiging alleen op aanvraag uit het magazijn gehaald, muzikanten konden vrijelijk snuffelen in de collectie bladmuziek. Deze collectie kun je het beste karakteriseren als breed. Voor bijna elk muziekinstrument of combinatie van muziekinstrumenten; van piccolo tot big band; van makkelijk tot moeilijk speelbare stukken; orginele stukken en bewerkingen; van speelmuziek tot oefeningen; cursussen, met of zonder audiocd en dat in alle mogelijke vormen en genres, van hoboconcert tot tango. 

Je zou je de vraag kunnen stellen, kijkend naar wat je op het internet aantreft aan bladmuziek, wat de meerwaarde is van het aanbieden van fysieke bladmuziek. Het voordeel van bladmuziek is dat je het met een abonnement van de bibliotheek gratis kunt lenen. Ook kun je als bibliotheeklid, voor het geval je in Bibliotheek Rotterdam niet vindt wat je zoekt, tegen een laag tarief bladmuziek aanvragen uit andere bibliotheken. Op internet betaal je vaak voor een enkele uitgave of moet je je abonneren op een dienst als Scribd. Ook komt het meer dan eens voor dat je als klant aangewezen bent op de bibliotheek, omdat uitgaven niet meer leverbaar zijn via de muziekhandel.

Bladmuziek op internet of via de bibliotheek?

Ik hoor wel eens geluiden als: "je kunt alles digitaal vinden op het internet". Hoewel er veel auteursrechtelijk beschermd materiaal al dan niet illegaal op internet zwerft, is het vaak lastig zoeken en zijn veel uitgaven nog steeds alleen in fysieke vorm beschikbaar. Dat geldt nog meer voor oefenmateriaal, waarbij de vele instructiefilmpjes en ook masterclasses op YouTube de rol van het oefenboek lijken te hebben overgenomen. Dankzij de uitvinding van de computer en vooral de tablet ben je niet altijd meer aangewezen op papieren uitgaven en krijgt de bladmuziek extra functionaliteit in de vorm van afspeelmogelijkheden, opties om de bladmuziek te transponeren of te bewerken, aantekeningen te maken en deze te delen. Hoewel er al vele jaren apps bestaan waarmee je bladmuziek zichtbaar kunt maken op een tablet, zie je net zoals bij ebooks, dat vooral de oudere generatie toch nog steeds de voorkeur geeft aan papier, dat het 'altijd doet’.

Ben je geïnteresseerd in bronnen van digitale bladmuziek, kijk dan naar dit overzicht. Voordeel van een collectie als die van Bibliotheek Rotterdam, met uitwijkmogelijkheden naar landelijke collecties via de catalogus, is dat je veel meer overzicht hebt en dat je ter plekke veel gerichter kunt zoeken op genre, moeilijkheidsgraad, instrumentsoort of ensemblevorm.

Zoeken in de bibliotheekcatalogus

Helaas biedt de webcatalogus op deze pagina onvoldoende toegang tot onze bladmuziekcollectie en zijn afzonderlijke titels van bundels via de website niet doorzoekbaar. Echter een bezoek aan de bibliotheek waar medewerkers je kunnen helpen met zoeken en kunnen adviseren levert gezien de enorme omvang van de collectie bijna altijd resultaat op. En je bent niet de eerste klant, die mocht het niet anders kunnen de gezochte muziek komt voorzingen. Bijzonder is dat je in de catalogus ook digitale bladmuziek, in pdf-formaat, tegenkomt uit de Petrucci-bibliotheek. Het gaat daarbij om uitgaven van klassieke muziek waarop geen auteursrecht (meer) berust.

De collectie van bibliotheek Rottterdam

Naast standaardrepertoire, zoals sonates van Beethoven of een songbook van een bekende popgroep, vind je in de collectie ook bijzonder materiaal zoals muziek voor ‘close harmony’ zangstemmen, muziek voor schoolensembles met losse partijen of arrangementen voor Big Band, waar binnen de regio veel gebruik van wordt gemaakt. Als je op zoek bent naar Nederlandse liedjes, zowel oud als nieuw, kijk dan in de songtitelcatalogus.

Met dank aan de NTR, de redactie van Podium Witteman die met het vrijgeven van het interview op Youtube deze blog mede mogelijk hebben gemaakt.

John Valk

Specialist Media Bibliotheek Rotterdam