Skip to main content

Digitale geletterdheid voor het primair onderwijs

Op de website van SLO het landelijk expertisecentrum voor het curriculum, staat het volgende over digitale geletterdheid:


2023 02 07 16 57 52 Document1 Word

Digitale geletterdheid wordt steeds belangrijker

In onze digitale samenleving waarin technologie en media een belangrijke plaats hebben, is het niet alleen nodig om geletterd te zijn, maar ook om digitaal geletterd te zijn. Pas dan kun je als actieve, verantwoordelijke en zelfstandige deelnemer hierin functioneren. Het is daarom gewenst dat kinderen kennis krijgen van digitale technologie en dat ze vaardigheden ontwikkelen in het omgaan hiermee.

Digitale geletterdheid is net als geletterdheid een combinatie van kennis en verschillende vaardigheden. Bij digitale geletterdheid gaat het om:

  • kennis verwerven over digitale technologie
  • omgaan met digitale technologie
  • kritisch en (zelf)bewust gebruiken van de mogelijkheden van digitale technologie
  • inschatten van kansen en risico’s die het gebruik van digitale technologie met zich meebrengt

Niet alleen kennis en vaardigheden, maar ook een passende houding is van belang. Bij digitale geletterdheid is het belangrijk dat leerlingen kunnen omgaan met complexe situaties en situaties die voor meerdere uitleg vatbaar zijn. Dat ze doorzetten bij lastige en open problemen. Dat ze kunnen samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken. En dat ze ondernemend zijn en op zoek gaan naar nieuwe kennis en toepassingsmogelijkheden.

De vier domeinen van digitale geletterdheid zijn:

  1. Praktische ICT-vaardigheden
  2. Mediawijsheid
  3. Informatievaardigheden
  4. Computational thinking    

Voor je verder leest is het goed om je te realiseren dat deze domeinen niet op zichzelf staan, maar met elkaar in verbinding zijn. Je hebt bijvoorbeeld praktische vaardigheden nodig voor het opzoeken van de juiste informatie en afbeeldingen op het internet. De domeinen zijn met elkaar verweven. 

Afbeelding1

Op deze pagina vind je waar Bibliotheek Rotterdam je mee kan helpen en waar je interessante informatie én lesmateriaal vindt.

Bibliotheek Rotterdam en digitale geletterdheid

Ouderbijeenkomsten mediagebruik

Kinderen groeien op met allerlei soorten media: van boeken tot online muziek, games en sociale media. Media zijn leuk en vaak ook leerzaam, maar tegelijkertijd zijn er risico’s. Veel ouders hebben vragen over het mediagebruik van hun kinderen. Bepaal samen met de leesconsulent van de bibliotheek hoe je de ouders van jouw school met een ouderbijeenkomst informeert en handvatten biedt.

Digitale geletterdheid ja, maar hoe?

Wil je weten hoe je als pedagogisch medewerker media op een leuke en verantwoorde manier in de groep kunt inzetten? Of wil jouw school aan de slag met digitale geletterdheid, maar weet je niet waar je moet beginnen? De specialist media zoekt samen met jou uit waar jullie school behoefte aan heeft en helpt je keuzes te maken.

Meer weten? Neem contact op met de Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. van Bibliotheek Rotterdam of de leesconsulent van jouw school.

Begrijpen wat je ziet met Beeldkraken

Beeldkraken is een onderwijsproject dat leerlingen vanaf groep 6 leert met een kritische blik naar beelden te kijken. Zij leren hoe betrouwbaar een beeld is, wat de betekenis van het beeld is en hoe het beeld tot stand is gekomen. Door kritisch te kijken, wordt de ‘code’ die in het beeld verwerkt zit gekraakt. 

Gratis lesmateriaal vind je op de website van Beeldkraken of ga aan de slag met de multitouchtafels op de derde verdieping van de Centrale Bibliotheek.

Over digitale geletterdheid

SLO

Digitale geletterdheid is voor basisschoolleerlingen net zo belangrijk als de geletterdheid van lezen en schrijven. Daarom ontwikkelt SLO, het landelijk expertisecentrum voor de ontwikkeling van het curriculum, in co-creatie met het onderwijsveld, een inhoudelijk kader, handreikingen en overzichten van leermaterialen voor de implementatie van digitale geletterdheid in het onderwijs. Al deze informatie is op één plek te vinden op de website van SLO.

Kennisnet

Kennisnet is de gids en bouwer van het ict-fundament voor scholen. Vanuit de gidsfunctie helpen ze besturen en scholen met kennis over wat werkt met ict. Op de website vind je onder andere het Handboek Digitale geletterdheid en uitgebreide informatie over het thema digitale geletterdheid.

Netwerk Mediawijsheid

Netwerk Mediawijsheid maakt zich hard voor een Nederland waarin iedereen mediawijs is - of bezig is dat te worden. Want mensen die mediawijs zijn, kunnen zich gemakkelijker en zekerder bewegen in een samenleving waarin (online) media een steeds grotere rol spelen. 

Mediawijsheid.nl

Op de website Mediawijsheid.nl vind je per thema informatie over veilig en slim gebruik van (digitale) media. De website is een initiatief van het Netwerk Mediawijsheid en is bedoeld voor een breed publiek van jongeren, volwassenen, senioren, opvoeders, ondersteuners in zorg & welzijn, leerkrachten en mensen die werkzaam zijn binnen (semi-)overheid, pers en bedrijfsleven.

Lessen en leerlijnen

SLO

Op de website van SLO vind je lesmateriaal over de verschillende vaardigheden van digitale geletterdheid:

Ben je op zoek naar leermiddelen waarin alle vier vaardigheden van digitale geletterdheid aan bod komen? 
Ook deze zet SLO voor je op een rij.

Wikiwijs

Wikiwijs is de openbare plek waar je open lesmateriaal kunt zoeken, maken en delen. Het is een openbare dienst die sinds 2009 wordt gesubsidieerd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.  Lessen, tips en informatie over digitale geletterdheid vind je op de startpagina Digitale geletterdheid voor het PO en VO.

LessonUp

LessonUp is een gebruiksvriendelijke, interactieve tool waarmee je lessen kunt maken. Daarnaast heb je toegang tot duizenden interactieve lessen die ontwikkeld en getest zijn door docenten die deel uitmaken van de LessonUp community. Gebruik de zoekfunctie en verfijn je zoekopdracht door een schooltype te kiezen en bij Kies vak te kiezen voor ict-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden of computational thinking. Selecteer bij Kies groep eventueel voor een groep.

Mediawijsheid.nl

Als het gaat om lessen op het gebied van media en mediawijsheid, is er voor scholen nogal wat te kiezen. In het dossier Lesmateriaal op de website van Mediawijsheid.nl vind je materiaal voor onder andere po, vo, so, mbo en hbo.

Week van de Mediawijsheid

Jaarlijks neemt Netwerk Mediawijsheid het voortouw om in november landelijk aandacht te besteden aan mediawijsheid, De Week van de Mediawijsheid staat in het teken van een (actueel) thema.

MediaMasters

MediaMasters is een gratis serious game over de kansen en gevaren van (digitale) media voor groep 7 en 8. Door het spelen van het spel bouwen leerlingen basiskennis op over mediawijsheid.

Nationale Jeugdkrakercompetitie

De Nationale Jeugdkrakercompetitie van de Bibliotheek zorgt aan het einde van het schooljaar ervoor dat kinderen van groep 7 en 8  spelenderwijs beter worden in het zoeken op internet. Kosten: €50,00 per team (incl. BTW). 

Hoe?Zo!

De website Hoe?Zo! biedt basiskennis aan kinderen vanaf 10 jaar door betrouwbare informatie, educatieve filmpjes en doe-opdrachten. De website is zo ingericht dat kinderen en zelfstandig kunnen rondkijken en opdrachten maken, zowel thuis als op school. 

Voor professionals in het onderwijs

Online workshops digitale geletterdheid

De online workshops over mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking van Kennisnet maken leraren bewust van wat deze 21e-eeuwse vaardigheden zijn, en helpen om hiermee op school aan de slag te gaan.

Mediawijze leraren

Binnenkort wordt Digitale Geletterdheid een vast onderdeel van het onderwijscurriculum. Daarom is het belangrijk dat ook leraren mediawijs en digitaal vaardiger te worden. Ben jij een mediawijze leraar? Doorloop op de website van Mediawijsheid.nl de vijf verschillende stappen...

E-learning digitale geletterdheid

Stichting Future.nl ontwikkelde een e-learning digitale geletterdheid die je gratis kunt volgen en aan het einde ontvang je een certificaat. Je ontdekt hoe je digitale geletterdheid inzet in je klas. Je krijgt tips van andere leerkrachten, kant-en-klaar lesmateriaal en inspirerende voorbeelden. Meer lezen…