Van 15 t/m 23 april is het de Week van de Kinderfilosofie. Tijdens deze week organiseren kinderfilosofen, leerkrachten en anderen van alles om meer kinderen te laten ontdekken hoe leuk filosoferen is. Doe ook mee! Het thema is dit jaar: Waardeloos of waardevol? Een mooi boek, gedicht of verhaal kan een goed beginpunt zijn voor een filosofisch gesprek.
Tips voor filosoferen met kinderen
- In de inspiratieblogs van Fabien van der Ham op haar site Filosovaardig vind je veel praktische handvatten voor het filosoferen in de klas. Bijvoorbeeld hoe je filosofische thema’s ontdekt in de boeken die je voorleest.
- De website Alles wat ik mooi kan vinden geeft een mooie selectie filosofische prentenboeken.
- Stine Jensen is een filosofe die speciaal voor kinderen schrijft.
- In de blogs van De Denkschool worden ideeën gegeven van filosofielessen naar aanleiding van een boek.
- Poëzie is vaak heel bruikbaar. Bij het boek Nooit denk ik aan niets van Hans en Monique Hagen is bijvoorbeeld een lesbrief.
Boekentips
Waar dient het voor? van Vieira Mendes
Een grappig, misschien ook soms lichtelijk verwarrend boek over de dingen en waarvoor ze dienen. Er worden direct aan de lezer vragen gesteld om over na te denken en om te onderzoeken. Van sommige dingen is het heel duidelijk waar ze voor dienen, hoor je het al aan hun naam. Maar waar dient een neushoorn voor of kunst? Zeker weten dat kinderen met hele creatieve reacties komen! 5+
Het geluk van de schildpad van Tiny Fisscher
Zeven verhaaltjes over Schildpad en zijn vriendjes. Over hoe hij bijvoorbeeld op zoek gaat naar het geluk. Waar kan je dat vinden, dicht bij huis of alleen ver weg? Het verhaaltje over de waarde van complimenten geven vond ik heel fijn. Bekijk ook de Mini-leeslessen. 5+
Schildpad en ik van Marit Törnqvist
Opa vertelt over hoe hij als kind een schildpad kreeg die met hem opgroeide. Hij nam hem overal mee naar toe, wat soms zorgde voor ingewikkelde situaties. Wat moet je met een schildpad in de disco bijvoorbeeld? En emigreert de schildpad mee naar een land zonder andere schildpadden? Tussen de regels door lees je een verhaal over waarden die doorgegeven worden. Luister naar het interview met de maakster over dit boek. 5+
De man met de zeegroene ogen van Koos Meinderts
De man met zeegroene ogen vindt een fles met een schatkaart er in. Hij is helemaal gelukkig op het eiland waar hij woont maar gaat toch op zoek naar de schat. Hij gebruikt het hout van zijn huis om een boot te bouwen en gaat op weg. Over op zoek gaan naar geluk en wat voor jou waardevol is. Heel goed te koppelen aan een schrijfopdracht in hogere groepen. 5+
Een goudvis in de zee van Fabien van der Ham
In dit boek staan korte verhaaltjes, filosofische vragen en weetjes over filosofen en hun gedachten over verschillende filosofische onderwerpen. Ik vind verhaaltjes die speciaal voor het filosoferen geschreven zijn meestal niet zo sterk, zo ook hier. Het boek is wel goed te gebruiken om filosofische vragen en ideeën te leren kennen. Bijvoorbeeld de vraag: Kun je gelukkig zijn met niets? 6+
De schoen van tien miljoen en andere verhalen
Deze verhalenbundel is ontstaan doordat verschillende kinderboekenschrijvers in gesprek zijn gegaan met gezinnen die met armoede te maken hebben. Best lastig om een goed verhaal over dat thema te schrijven lijkt me. Een moralistisch verhaaltje over dat je maar moet waarderen wat je hebt, dat liefde veel belangrijker is dan mooie schoenen, is niet echt eerlijk. Het titelverhaal van Gideon Samson vond ik daarom heel goed. Het verlangen naar die mooie dure sneakers blijft. 9+
Mot en de metaalvissers van Sanne Roosenboom
Mot (die eigenlijk Vlinder heet) is heel anders dan haar moeder. Mot is bijvoorbeeld niet met haar uiterlijk en kleding bezig zoals haar moeder. Ze heeft een nieuwe hobby ontdekt: metaalvissen. Ze vist allemaal oude verroeste troep op waarvan haar moeder niet begrijpt wat ze er mooi aan vindt. Op een gegeven moment vist ze zelfs een hele oude verroeste duikboot op wat het begin is van een spannend verhaal. 10+
Dat bedoel ik, zei de zalm van Joke van Leeuwen
Voor de Week van de Kinderfilosofie verschijnt altijd ook een in opdracht geschreven kinderboek. Deze keer mocht Joke van Leeuwen het schrijven. Een goede keuze want haar boeken hebben altijd een licht filosofische inslag en zijn grappig. Het is een doorgeefverhaal dat begint met een pluisje uit een trui dat wegwaait, in gesprek komt met een kampioensbeker, die weer praat met een zalm en zo maar verder. Wie zich vaker bezighoudt met filosoferen zal bekende thema's herkennen. Je kan filosofische vraagstellingen downloaden bij het boek. 8+